Bài 35: Biến dạng cơ của vật rắn

Bài 35:
BIẾN DẠNG CƠ
CỦA VẬT RẮN

ĐẶT VẤN ĐỀ VÀO BÀI
Bình thường vật rắn luôn giữ nguyên
kích thước và hình dạng của nó.
Nhưng khi vật rắn chịu tác dụng của
ngọai lực đủ lớn thì kích thước và hình
dạng của nó bị thay đổi.
Sự thay đổi này có những đặc điểm gì
và tuân theo những quy luật nào?

I. Biến dạng đàn hồi:
1. Thí nghiệm:
a. Mức độ biến dạng
của thanh rắn xác định
bởi độ biến dạng tỉ
đối:
00
0
l
l
l
ll ∆
=
−
=
ε

I. Biến dạng đàn hồi:
1. Thí nghiệm:
b. Sự thay đổi kích thước và hình dạng của
vật rắn do tác dụng của ngoại lực gọi là biến
dạng cơ.
Nếu vật rắn lấy lại được kích thước và hình
dạng ban đầu khi ngoại lực ngừng tác dụng
thì biến dạng của vật rắn là biến dạng đàn
hồi và vật rắn đó có tính đàn hồi.

I. Biến dạng đàn hồi:
C1: Em hãy đọc nội dung của C1
 Nếu thanh thép chịu tác dụng của lực
nén đủ lớn để gây ra biến dạng thì thanh
bị co ngắn và có độ dài l nhỏ hơn độ dài
ban đầu l
0
, đồng thời tiết diện S ở phần
giữa của thanh hơi bị phình to ra.

I. Biến dạng đàn hồi:
C2: Em hãy đọc nội dung của C2
 Lần đầu kéo nhẹ để lò xo hơi
dãn rồi buông tay ra thì lò xo bị
biến dạng đàn hồi.

I. Biến dạng đàn hồi:
2. Giới hạn đàn hồi:
* Khi vật rắn chịu tác dụng của lực quá
lớn thì nó bị biến dạng mạnh, không thể
lấy lại kích thước và hình dạng ban đầu
biến dạng này là biến dạng không đàn
hồi (hay biến dạng dẻo).
* Giới hạn trong đó vật rắn còn giữ
được tính đàn hồi của nó gọi là giới hạn
đàn hồi.

II. Định luật Hooke:
C3: Em hãy đọc nội dung của C3
 Một thanh thép chịu tác dụng của lực
F, nếu tiết diện ngang S của thanh càng
to thì mức độ biến dạng của thanh càng
nhỏ, và ngược lại.

II. Định luật Hooke:
1. Ứng suất:
•
ε phụ thuộc vào lực F và tiết diện
ngang của thanh S.
•
nếu F càng lớn và S càng nhỏ thì
ε càng lớn
Vậy ε phụ thuộc vào thương
số:
S
F
=
σ

II. Định luật Hooke:
Đại lượng б gọi là ứng suất.
Đơn vị của ứng suất là paxcan (Pa).
1Pa = 1N/m
2

II. Định luật Hooke:
2. Định luật Hooke về biến dạng cơ của vật rắn:
Trong giới hạn đàn hồi, độ biến dạng tỉ đối
của vật rắn (hình trụ đồng chất) tỉ lệ thuận
với ứng suất tác dụng vào nó.
ε = ∆l/l
0
= αб
α là hệ số tỉ lệ phụ thuộc vhất liệu của vật
rắn.

II. Định luật Hooke:
C4: Em hãy đọc nội dung C4
 Theo định luật III Newton lực đàn
hồi F
đh
phải cùng phương, ngược chiều
và có độ lớn bằng ngọai lực F tác dụng
làm vật rắn biến dạng.

II. Định luật Hooke:
3. Lực đàn hồi:
σ = F/S = E.∆l/l0
E = 1/α gọi là suất đàn hồi hay suất
Young, đơn vị của E là paxcan (Pa).

II. Định luật Hooke:
Độ lớn lực đàn hồi:
F
đh
= E.S/l
0
∆l
.
= k ∆l, với k = E.S/l
0.
Hệ số k là độ cứng (hay hệ số đàn hồi)
của vật rắn, đơn vị: N/m.
3. Lực đàn hồi:

Xem chi tiết: Bài 35: Biến dạng cơ của vật rắn