GA toan 8 tron bo

riêng lẻ thường cần đến những thông tin này vì các trang đơn lẻ có thể chỉ là một phần nhỏ
của cả web site chúng ta có mà độc giả đó có thể nhìn thấy. Vấn đề tạo các trang web độc
đáo không chỉ có đối với các trang web. Các báo chuyên đề, tạp chí, đa số các báo ngày đều
lặp lại thời gian phát hành, số bản tại phần đầu hay cuối từng trang vì họ biết độc giả của họ
thường cắt các bài báo, hoặc photocopy các trang từ tạp chí và cần thông tin trích dẫn để
theo dõi nguồn gốc nguyên bản của các bài.
Cho các khó khăn khi tạo các web site vừa dễ sử dụng, vừa đầy đủ nội dung, chiến lược thiết
kế tốt nhất là áp dụng nhất quán một số qui ước thiết kế cơ bản trong mọi trang web của
chúng ta. Các thành phần cơ bản của một tài liệu không phức tạp, nó cũng chẳng là gì so với
công nghệ Internet. Nó rất giống với điều được giảng trong một lớp báo chí: ai, cái gì, khi nào
và ở đâu.
Ai
Ai đang nói? Câu hỏi này thật cơ bản, và thông tin thường được đảm bảo đến nỗi các tác giả
của web thường bỏ qua phần tin quan trọng nhất mà một độc giả cần đến để đánh giá nguồn
gốc, lai lịch của tài liệu: ai đang nói cho tôi? Dù trang web có xuất phát từ một cá nhân hay từ
một viện nghiên cứu, cũng luôn phải thông báo cho người đọc ai đã tạo trang web đó. Cơn
thác các web site truyền bá thông tin không chính xác, hơn nữa lừa gạt về tai nạn máy bay
TWA 800 là tột ví dụ sống động của vần đề thông tin không nguồn gốc hoặc không xác đáng
sẽ nhanh chóng trở nên trội hơn, lấn át cuộc điều tra và kết luận chính thống.
Cái gì
Mọi tài liệu đều cần tiêu đề dễ hiểu để gây sự chú ý của độc giả, nhưng trong nhiều trường
hợp đặc biệt đối với các trang web, yếu tố cơ bản này lại cự kỳ quan trọng. Tiêu đề là cái đầu
tiên các độc giả của các trang World Wide Web nhìn thấy khi các trang được nạp dần xuống.
Trong các trang nhiều hình ảnh đồ hoạ, tiêu đề là cái duy nhất mà người ta có thể nhìn thấy
trong thời gian chờ ảnh được nạp lên trang web. Ngoài ra, tiêu đề là phần văn bản sẽ được
chương trình duyệt sử dụng như một "đánh dấu trang" nếu độc giả chọn nó để đưa vào danh
sách ghi nhớ. Một tiêu đề không sát thực, tối nghĩa, hoặc một tiêu đề quá kỹ thuật sẽ không
giúp người đọc nhớ được tại sao họ lại cho trang web này vào danh sách lưu trữ.
Khi nào
Tính hợp thời là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá toàn bộ một tài liệu. Chúng ta làm
thông tin trong thời đại mà mọi tài liệu giấy đã đảm bảo: báo, tạp chí, và hầu như mọi quan hệ
thư từ văn phòng đã được xác định ngày tháng. Do đó chúng ta hãy đề ngày tháng cho mọi
trang web, và thay đổi mỗi khi tài liệu được cập nhật. Điều này đặc biệt quan trọng đối với
các văn bản online dai và phức tạp mà chỉ được cập nhật từng phần, tuy vậy điều này cũng
có thể không đủ nổi bật cho các độc giả vãng lai, không thường xuyên. Thông tin về doanh
nghiệp, các bản hướng dẫn, thông tin về sản phẩm và các tài liệu kỹ thuật dưới dạng trang
web nên có thêm thời gian được sửa chữa, cập nhật lại.
Nơi nào
World Wide Web là một địa điểm duy nhất có chiều thông tin cực lớn nhưng lại có ít chỉ dẫn
rõ ràng về vị trí thực sự của tài liệu. Nhấn vào một liên kết web, chúng ta có thể kết nối đến
một web server ở Sydney (Úc) hay Chicago (Mỹ) hoặc một nơi nào đó trên Internet rộng lớn.
Nếu bạn không thông thạo lắm trong việc phân tích địa chỉ Internet (URL), thật khó khăn để
xác định tài liệu đang thực sự nằm ở đâu. Sau cùng đây chính là World Wide Web, và câu hỏi
tài liệu đến từ đâu đôi khi không thể tách khỏi câu hỏi tài liệu này của ai. Chúng ta nên luôn
luôn thông báo cho độc giả chúng ta đang ở đâu, cùng với (nếu nó thích hợp) các thông tin
về doanh nghiệp, viện, cơ quan của chúng ta.
Nên kết hợp địa chỉ của trang chủ (home URL) ít
nhất ở các trang chính trong web site của chúng ta
để tạo thuận tiện cho việc thực hiện các kết nối đến
chúng ta. Một khi độc giả lưu các trang như một file
text hoặc in ra giấy, các mối liên kết có thể sẽ bị
mất đi. Các phiên bản mới của một số trình duyệt chính có thêm tính năng tự động thêm địa
chỉ vào các banr in, nhưng rất nhiều độc giả không sử dụng các đặc tính nâng cao này. Và đa
số chúng ta bây giờ có hàng núi bản in các trang web, không dễ gì tìm lại địa chỉ của một tài
liệu nào đó.
Chúng ta hãy sử dụng nhất quán tiêu đề, các thông tin phụ trợ như tên sử hữu, thời điểm cập
nhật và ít nhất một liên kết đến trang chủ trong mọi trang web của chúng ta. Nên đặt địa chỉ
của trang chủ lên một số trang chính trong web site của chúng ta. Thêm các thành phần cơ
bản này và chúng ta đã thực hiện được 90% con đường để cung cấp cho các độc giả của
chúng ta một giao diện web có thể hiểu được.
Thiết kế giao diện cơ bản
Thiết kế hướng tới người sử dụng
Giao diện đồ hoạ cho người sử dụng (GUI) được thiết kế nhằm cho người dùng điều khiển
trực tiếp maý tính của họ. Ngày nay, người sử dụng yêu cầu một mức độ hoàn hảo của mọi
thiết kế giao diện đồ hoạ, kể cả các trang web. Mục đích là cung cấp mọi cần thiết cho tất cả
độc giả quan trọng của chúng ta, mô phỏng công nghệ web cho mọi mong chờ của họ, và
không bao giờ đòi hỏi người đọc chỉ đơn giản là làm theo một giao diện mà đặt những cản
trở không cần thiết lên con đường của họ.
Đây là nơi nghiên cứu của chúng ta về các nhu cầu và tâm lý học khách hàng là những yếu
tố quyết định. Không thể thiết kế cho một độc giả vô danh mà chúng ta không biết đến các
yêu cầu của người đó. Chúng ta nên tạo các kịch bản mẫu cho các nhóm độc giả đang tìm
kiếm thông tin trên web site của chúng ta. Một độc giả có kinh nghiệm tìm một mẩu tin nhất
định có được giúp đỡ hay cản trở bởi thiết kế của chúng ta? Mọt độc giả mới có bị lúng túng
trước một hệ thống menu phức tap? Thử nghiệm các thiết kế của chúng ta và nhận các phản
hồi từ độc giả là phương pháp tốt nhất để tìm ra các ý tưởng thiết kế cho phép độc giả nhận
được cái họ muốn từ web site của chúng ta.
Các giúp đỡ định hướng rõ ràng
Với thực tại của công nghệ web, đa số độc giả tương tác với các trang web bằng cách thực
hiện các liên kết giữa các tài liệu. Vấn đề chủ yếu của giao diện trong các web site là độc giả
không ý thức được họ đang ở đâu trong tổ chức thông tin. Các biểu tượng nhất quán, dễ
hiểu, các lược đồ đồ hoạ đồng nhất và bản khái quát (đồ hoạ hay văn bản), màn hình tổng
hợp có thể cho độc giả sự tin tưởng là họ có thể tìm thấy cái họ tìm mà không lãng phí thời
gian.
Độc giả phải luôn có khả năng quay trở lại trang chủ và các điểm chủ chốt trên web site của
chúng ta. Các liên kết cơ bản này nên có trên mọi trang web của chúng ta, nó thường là các
nút ấn đồ hoạ với hai mục đích: tạo các mối liên kết cơ bản và giúp tạo một biểu tượng đồ
hoạ thông báo cho độc giả biết họ vẫn còn đang ở trong web site của chúng ta. Ví dụ, trên
web site của Netscape, thanh biểu tượng sau đây có tại cuối mỗi trang web:
Được thu gọn từ hình ảnh lấy tại: home.netscape.com
Thanh nút ấn hay được sử dụng (cho nhiều lựa chọn trong một diện tích nhỏ), có thể đoán
trước (có ở tất các chân trang), và tạo một đặc tính đồng nhất cho mọi trang web của
Netscape site.
Không có trang cuối cùng (dead-end)
Mọi trang web nên có ít nhất một liên kết. Các trang "dead-end" - các
trang không móc nối đến các trang khác trong cùng site - không chỉ là
một sự thất vọng với độc giả, chúng thường làm mất khả năng đưa
độc giả đến với các trang khác trong web site của chúng ta.
Các trang web thường được đưa ra không có lời tựa đầu: độc giả
thường tạo hay đi theo các liên kết thẳng đến các trang cất sâu trong
cấu trúc của web site. Do vậy họ có thể không bao giờ nhìn thấy trang chủ (Homepage) hoặc
các thông tin mở đầu trên we site của chúng ta. Nếu các trang phía dưới của site không có
các liên kết quay lên, về trang chủ hoặc quay lại menu, độc giả thực chất là bị loại khỏi việc
truy nhập đến các phần còn lại của web site.
Cho phép truy nhập trực tiếp
Mục đích là cung cấp cho độc giả thông tin họ cần với ít bước nhất và với thời gian ngắn
nhất. Điều này có nghĩa là chúng ta cần thiết kế cấu trúc thông tin hiệu quả nhất, giảm tối đa
các bước qua hệ thống menu. Các nghiên cứu về giao diện chỉ ra rằng độc giả thích các
menu mà có từ 5 đến 7 liên kết, và độc giả cũng thích ít màn hình dày dặc các lựa chọn hơn
là nhiều trang với các menu đơn giản.
Bảng sau đây cho thấy chúng ta không cần nhiều mức menu để tạo nên một số lượng lớn
lựa chọn:
Dải thông và ảnh hưởng
Độc giả không chịu đựng thời gian trễ dài. Các nghiên cứu nhân tố con người cho thấy đối
với đa số công việc tính toán, ngưỡng của sự mất tác dụng là khoảng 10 giây. Các thiết kế
trang web mà không thích hợp với tốc độ truy nhập mạng của độc giả sẽ chỉ làm cho họ thêm
thất vọng. Nếu độc giả chỉ là một người dạo chơi web bình thường sử dụng modem tốc độ
28.8 kbps qua đường điện thoại, thật dại dột đặt một ảnh lớn (kích thước) lên trang web, độc
giả sẽ không đủ kiên nhẫn chờ đến khi ảnh được nạp xuống. Thế nhưng, nếu chúng ta xây
dựng một web site cho nội bộ (intranet) trường học, doanh nghiệp, nơi mà mọi người truy
nhập web server với tốc độ mạng LAN hay cao hơn nữa, thì chúng ta lại nên sử dụng nhiều
ảnh và multimedia.
Đơn giản và nhất quán
Độc giả sẽ không ấn tượng với sự phức tạp không lý do, đặc biệt các độc giả phụ thuộc vào
web site của chúng ta về thời gian hoặc thông tin chính xác, liên quan đến công việc. Các
biểu tượng nên đơn giản, quen thuộc là dẽ hiểu với độc giả, ví dụ nếu chúng ta muốn một
biểu tượng cho việc thiết kế thông tin, nên chọn quyển sách hay thư viện, chứ đừng chọn tầu
vữ trụ hay vo tuyến truyền hình. Thiết kế thông tin tốt nhất là những cái mà đa số độc giả
chưa bao giờ nhận thấy.
Được thu nhỏ từ ảnh của www.adobe.com
Adobe (do Studio Archetype thiết kế) là một mô hình xuất sắc cho thiết kế web site. Các trang
sử dụng đồ hoạ một cách rộng rãi với các trợ giúp định vị (navigation), áp dụng nhất quán ở
tất cả các trang trên web site. Một khi chúng ta biết các liên kết cơ bản nằm trên đầu trang,
ranh giới trở thành vô hình và việc định vị sẽ dễ dàng hơn.
Để đạt được tối đa việc chức năng hoá và tính rõ ràng, thiết kế trang của chúng ta nên được
xây dựng trên các đơn vị mẫu nhất quán, tất cả đều sử dụng chung một kiểu đồ hoạ, phong
cách biên tập và mô hình tổ chức. Mục đích là tính đồng nhất, có thể đoán trước, để độc giả
cẩm thấy thoải mái khi khai thác web site của chúng ta, và chắc chắn họ biết phải tìm cái họ
cần tìm. Các biểu tượng đồ hoạ trên trang web cung cấp các tín hiệu trực quan về sự tiếp nối
của thông tin. Biểu tượng đồ hoạ trên tất cả đầu trang của Adobe site tạo nên một giao diện
độc giả nhất quán, và cũng là nét nhận dạng duy nhất cho site của Adobe:
Được thu nhỏ từ ảnh của www.adobe.com
Ngay cả khi các trang của chúng ta không sử dụng đồ hoạ, sử dụng nhất quán các tiêu đề,
các chân trang và các liên kết đến trang chủ, các trang liên quan sẽ tăng cường cảm giác của
độc giả là họ đang trong khung cảnh web site của chúng ta.
Để tạo hiệu quả cho một hệ thống "không đứt đoạn - seamless", chúng ta nên xem xét đến
việc đưa các thông tin quan trọng vào web site của chúng ta, gộp nó vào hệ thống hơn là tạo
liên kết đưa độc giả của chúng ta ra khỏi site của chúng ta (nếu không vi phạm bản quyền
cho việc sao chép thông tin).
Tính ổn định thiết kế
Nếu chúng ta mong muốn thuyết phục độc giả của chúng ta rằng cái mà chúng ta cung cấp là
chính xác, đáng tin cậy, chúng ta cũng phải thiết kế web site của chúng ta cẩn thận, giống
như chúng ta tạo các mối liên hệ với các doanh nghiệp khác, với cùng sự biên tập và các
trình độ thiết kế cao. Một site trông luộm thuộm, với thiết kế trực quan nghèo nàn, trình độ
biên tập kém sẽ không truyền được sự tin cậy cho các độc giả.
Tính ổn định chức năng trong thiết kế web có nghĩa là giữ các thành phần giao tiếp của web
site làm việc ổn định. Tính ổn định chức năng có hai thành phần - đặt các vật đúng chỗ ngay
từ đầu khi thiết kế web site, và sau đó giữ chúng hoạt động nhịp nhàng trong suốt thời gian.
Các web site tốt có tự nó đã có tác động qua lại, với nhiều liên kết đến các trang trong site đó,
và có các liên kết đến các site khác. Trong khi thiết kế, chúng ta cần kiểm tra thường xuyên
các liên kết để đảm bảo chúng còn tồn tại, mọi cái trên web thay đổi rất nhanh, cả trên web
site của chúng ta và các web site khác. Chúng ta cần có lịch kiểm tra lại các liên kết và cả nội
dung của nó có còn thích hợp không.
Phản hồi và đối thoại
Thông qua hình ảnh đồ hoạ, các nút bấm, các liên kết đặt một nơi duy nhất, thiết kế web của
chúng ta nên đưa ra khả năng xác nhận vị trí, lựa chọn của độc giả.
Phản hồi cũng có nghĩa là bước chuẩn bị cho việc trả lời, đáp ứng các đòi hỏi, góp ý của độc
giả. Các web site thiết kế tốt luôn cung cấp mối liên hệ trực tiếp tới ban biên tập hoặc
"webmaster" phụ trách kỹ thuật của site. Lên kế hoạch đảm bảo quan hệ liên tục với các độc
giả là quan trọng sống còn đối với sự thành công lâu dài của một doanh nghiệp.
Thiết kế cho các trình duyệt khác
Không phải mọi độc giả của chúng ta có hưởng lợi từ các ảnh đồ hoạ chúng ta đưa ra trên
trang web, và rất nhiều độc giả không có chương trình duyệt đồ hoạ. Một trong những cái hay
của web và HTML là khả năng thay thế thông báo (nhãn ALT trong HTML) để các độc giả với
web browser không có khả năng đồ hoạ (lynx) vẫn hiểu được chức năng của hình ảnh trên
trang web. Sử dụng chương trình đặc biệt, các độc giả mù có thể nghe các thông báo thay
thế mà chúng ta cho hỗ trợ cùng hình ảnh đồ hoạ, do đó không hoàn toàn mất hẳn nội dung
của bức ảnh, phím đồ hoạ đi kèm trang web.
Điều khiển
Cung cấp một tập hợp phong phú các điều khiển đồ hoạ và liên kết tương tác trong trang web
sẽ thu hút sự chú ý của độc giả xuống trang web, quên đi các liên kết đa năng của trình duyệt
và lôi cuốn họ vào nội dung. Bằng cách sử dụng các phím ấn đồng nhất, có thể ưự đoán
được, chúng ta đã giúp độc giả có được cảm nhận của web site của mình, và làm cho logic
và trật tự của web site trở nên rõ ràng. Ví dụ sau đây từ trang chủ của PBS phong phú đồ
hoạ, liên kết đã hấp dẫn ngay người đọc vào site này:
Được thu nhỏ từ ảnh của www.pbs.org
Tạo ngữ cảnh hoặc mất độc giả
Độc giả cần cảm nhận ngữ cảnh, về vị trí của họ trong tổ chức thông tin. Trong các tài liệu
trên giấy, cảm giác "ta đang ở đâu" là sự phối hợp các cách xử lý về biên tập, đồ hoạ có
được từ thiết kế sách, cách tổ chức văn bản và cảm giác vật lý của cuốn sách. Các tài liệu
điện tử không cung cấp một ám chỉ vật lý nào cho việc truy nhập thông tin. Khi chúng ta thấy
một liên kết web trên một trang, chúng ta có ít càm nhận chúng ta sẽ được dẫn đi đâu, có bao
nhiêu thông tin ở đó, và chính xác thông tin đó quan hệ thế nào đến trang hiện tại như thế
nào. Đại đa số các trang web không vừa khớp với màn hình 14-15 inch, và do đó luôn có một
phần của trang mà độc giả không thể nhìn thấy.
Các trang web cần cho độc giả cảm nhận rõ ràng ngữ cảnh và tổ chức thông tin, vì chỉ có một
phần nhỏ của web site (ít hơn một trang) được hiển thị vào một thời điểm:
Nếu là một người thiết kế web, chúng ta cần chuẩn bị để cung cấp cho độc giả các khả năng
này.
Liên kết và điều khiển
"Quay lại"và quay về trang trước
Tất cả các hệ thống siêu văn bản đều chia sẻ một vấn đề chung đó là: quay lại từ một loạt
các liên kết mà độc giả đã đi qua sẽ không giống như lật các trang ngược lại trong các tài liệu
in, khi mà các trang được đánh số. Khi độc giả nhấn vào một liên kết trong một tài liệu web,
họ thường di chuyển từ một web site này đến cái khác, có khi từ một quốc gia này đến một
quốc gia khác. Cũng do liên kết là hai chiều, độc giả có thể quay lại web site mà họ vừa rời
khỏi bằng cách nhấn vào phím "Back" của trình duyệt. Có phím "Back", thì phím "Forward"
cho phép độc giả lại đi đến web site mới.
Tác dụng của thanh phím ấn
Đối với các nhà thiết kế thông tin, các liên kết siêu văn bản là một may mắn pha tạp. Sự thay
đổi căn bản trong ngữ cảnh mà các liên kết tạo ra dễ dàng làm lúng túng các độc giả, những
người cần đến các ám chỉ và các yếu tố tác động có tổ chức, khi họ theo đuổi và hiểu các liên
kết siêu văn bản từ trang này sang trang khác. Điều này đặc biệt đúng khi chúng ta đưa ra
cho độc giả các tài liệu có nhiều phần đánh số. Trên hình trên, độc giả đã nhảy đến web site
thứ hai tại trang 6, và web site đó gồm các trang được đánh số.
Bằng việc tăng thêm các phím chuẩn (Back và Forward) của trình duyệt với các phím "Trang
trước" và "Trang tiếp" được đưa váo các trang, bản thân độc giả đã có thêm công cụ để định
vị qua hệ thông thông tin của web site như chúng ta mong muốn. Thanh phím ấn cũng có thể
hiển thị vị trí của thông tin, giống như tiêu đề chương của các cuốn sách in:
Liên kết cố định và tương đối
Không như các phím Back hay Forward trong các trình duyệt như Netscape và MS Internet
Eplorer, Mosaic, chỉ có chức năng tương đối đến các trang mà độc giả vừa rời khỏi, phím
Trang tiếp và Trang trước trong các trang web là các liên kết cố định do chúng ta tạo nên chỉ
đến một văn bản nhất định. Bắng cách tạo các phím lật trang, phím chỉ đến mục lục, chúng ta
đã cung cấp cho độc giả phương tiện hiểu cách thức chúng ta tổ chức thông tin trên web site,
ngay cả khi họ đến không phải từ trang chủ, hoặc từ mục lục nội dụng. Phím ấn không cho
phép độc giả đọc tin theo thứ tự họ chọn, nhưng cho phép họ đọc các trang liên tiếp như ta
trình bày:
Chương III.Thiết kế web site
Khái quát
Tồn tại những lý thuyết có hệ thống và cơ bản cho việc chia nhỏ bất cứ khối thông tin lớn
nào, cho dù nó được đem đi in hay cho World Wide Web. Cơ sở của mọi hệ thống lý luận là
giới hạn của con người trong việc lưu giữ và nhớ lại thông tin. Các nhà tâm lý học nhận thức
đã biết từ hàng thập niên trước rằng đại đa số chúng ta chỉ có thể lưu giữ khoảng 4 đến 7
mẫu thông tin rời rạc trong trí nhớ ngắn hạn. Mục đích của các hệ thống tổ chức là giữ số
lượng mẫu thông tin mà người đọc cần lưu nhớ đên tối thiểu, bằng việc sử dụng kết hợp
giữa thiết kế đồ hoạ, qui ước lớp và biên tập thông tin thành các đơn vị riêng rẽ. Phương
pháp độc giả timg kiếm và sử dụng thông tin cũng thừa nhận, các tin ngẵn hơn, riêng biệt sẽ
chức năng hoá hơn và dễ định vị hơn khối thông tin dài.
Đại đa số web site có thông tin tham khảo để độc giả tìm kiếm trong các bài ngắn hơn. Độc
giả rất ít khi đọc các tài liệu dài, liên tục trên màn hình, và đa số họ, những người đi tìm một
mẩu tin, sẽ khó chịu khi phải rà soát một bài dài toàn chữ để cuối cùng tìm cái họ cần. Các
đoạn tin nhỏ của các thông tin có liên quan sẽ dễ tổ chức hơn thành các khối thông tin riêng
để tạo nên hệ thống đồng nhất, hình thành nên cơ sở các liên kết hypertext. "Nhỏ" chỉ có thể
được xác định trong ngữ cảnh của tài liệu chúng ta trình bày và cái ta mong muốn cho độc
giả.
Các bước trong tổ chức thông tin
Ngày lại ngày, cuộc sống xã hội và công nghiệp càng ít đòi hỏi chúng ta tạo bản tường trình
chi tiết về cái chúng ta biết và những cái đó liên quan đến nhau như thế nào, nhưng không có
một nền tảng hệ thống hoá logíc và vững chắc, web site của chúng ta sẽ không hoạt động tốt,
ngay cả khi các nội dung cơ bản của chúng ta là xác đáng và hay. Bốn bước cơ bản trong
việc tổ chức thông tin của chúng ta là chia nó thành các đơn vị logic, thiết lập hệ thống cấp
bậc theo tầm quan trọng và tính tổng quát, sử dụng hệ thống này để tạo cấu trúc quan hệ
giữa chúng, sau đó phân tích sự thành công về chức năng và thẩm mỹ của các hệ thống.
Cắt đoạn thông tin
Đa số thông tin trên World Wide Web gồm có các bài giới thiệu ngắn không cần đọc nối tiếp.
Điều này rất đúng đối với các web site của các tổ chức, chính phủ, doanh nghiệp và giáo dục
hay cung cấp các thông tin đã được in trên giấy trước đó. Những nhà viết tài liệu kỹ thuật đã
phát hiện rất lâu trước khi web ra đời rằng độc giả đánh giá cao các đoạn thông tin ngắn do
có thể nhanh chóng rà soát và định vị chúng. Các đoạn thông tin ngắn, tổ chức thống nhất
đặc biệt thích hợp với trình bày của web, do
• Có ít độc giả dành thời gian để đọc tài liệu dài trên màn hình. Đa số họ sẽ lưu tài liệu dài
vào đĩa, hoặc in chúng, chỉ đọc những gì bao quát trực tuyến.
• Các mẩu tin ngắn, riwng biệt thích hợp với liên kết web. Độc giả thường muốn tìm thấy
một phần thông tin chủ định, chứ không phải toàn bộ cả quyển sách để rồi lọc nó ra.
Nhưng cũng đừng chia cắt quá nhỏ thông tin, chúng ta sẽ làm độc giả thất vọng. Từ một
đến ba trang (in) thông tin là đủ cho một đoạn thông tin trên web. Một liên kết mà chỉ đến
một mẩu tin cụt lủn sẽ thật ngớ ngẩn trong mọi trường hợp.
• Hình thức đồng nhất của cách tổ chức và hình thức trình bầy thông tin cho phép độc giả
áp dụng kinh nghiệm của họ có từ web site của chúng ta để tìm kiếm, khám phá, và cũng
cho phép độc giả dự đoán được phần web site mới, lạ sẽ được tổ chức như thế nào.
• Các đoạn thông tin ngắn gọn, súc tích sẽ thích hợp hơn với màn hình máy tính, cái mà
giới hạn tầm nhìn của các văn bản dài.
Việc áp dụng phân chia thông tin phải linh động, và nhất quán với ý thức chung, với hệ thống
logic và với sự thuận tiện cho độc giả web. Cách tốt nhất để phân chia và tổ chức thông tin
thực hiện theo bản chất của nội dung. Cũng có lúc cần tạo một tài liệu dài trên web như một
bản tổng hợp của các đoạn thông tin. Điều này cần thiết khi chúng ta tạo các trang web để
độc giả có thể lưu hay in chúng.
Hệ thống phân cấp
Nếu chỉ xác định cấu trúc định vị cơ bản cho độc giả thì mọi tổ chức cần đến sự phân cấp
theo tầm quan trọng. Mọi "đoạn" thông tin có thể và nên được sắp xếp theo mức quan trọng,
và được hệ thống theo mức độ quan hệ giữa các thành phần. Khi chúng ta đã xác định được
hợp lý các mức ưu tiên, chúng ta có thể xấy dựng một hệ thông phân cấp từ mức ưu tiên
nhất hay mức tổng quát nhất, xuống đến mức cụ thể nhất hay mức chi tiết nhất. Hệ thống
phân cấp thực sự là cần thiết đối với web, vì ý tưởng trang chủ-liên kết phụ thuộc vào sự
phân cấp, di chuyển từ cái nhìn khái quát nhất của toàn web site (trang chủ), qua các menu
con xuống đến trang nội dung đã ngày càng trở nên đặc trưng.
Các mối quan hệ
Khi đối diện với một hệ thống thông tin mới, phức tạp, độc giả bắt đầu xây dựng các mô hình
lý trí, và sau đó sử dụng chúng để đánh giá các mối liên hệ giữa những chủ đề, và giả thiết
về vị trí tìm thấy thông tin họ chưa thấy trước đó. Sự thành công của web site chúng ta như
một hệ thống thông tin sẽ chủ yếu được xác định bởi hệ thống thống đó cân xứng bao nhiêu
với các mong muốn của độc giả. Hệ thống hợp lý cho phép độc giả dự đoán đúng vị trí họ tìm
thấy thông tin họ cần tìm. Thông tin được sắp xếp bằng hình ảnh, dán nhãn, được nhóm và
phân loại nhất quán cho phép độc giả mở rộng nhận biết từ các trang đã xem vào các trang
mới lạ đối với họ. Nếu chúng ta làm độc giả lạc lối với một cấu trúc không hợp lý, dễ hiểu,
độc giả sẽ bị thất vọng liên miên bởi các khó khăn khi tìm thông tin. Đừng nên xây dựng một
web site trong như sau:
Chức năng
Sau khi đã tạo nên web site, chúng ta nên phân tích tính thẩm mỹ của nó, và tính thực tế
cũng như tính hiệu quả của cả cơ cấu hệ thống. Chúng ta chọn cấu trúc hệ thống nào cho
web site không quan trọng, quan trọng là thiết kế web site thích hợp, cân bằng giữa cấu trúc
và quan hệ của menu hay các trang "homepage" với các trang nội dung độc lập, các đồ hoạ
liên kết, tài liệu. Mục đích là để xây dựng một hệ thống phân cấp của menu, trang web sao
cho tự nhiên đối với độc giả, không gây trở ngại hoặc làm lúng túng khi đọc web site.
Các web site quá nông, chỉ có một mức liên kết, uỷ thác vào các trang menu nặng nề mà sau
một thời gian sẽ giống như một mớ hỗn độn các thông tin không liên quan đến nhau, được
liệt kê không theo một trật tự nào cả:
Hệ thống menu lại có thể quá sâu, cất giấu thông tin dưới nhiều lớp menu:

Xem chi tiết: GA toan 8 tron bo