LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KT-XH CÓ SỰ
THAM GIA TẠI HUYỆN BÁC ÁI
TỈNH NINH THUẬN
Trần Quang Trưởng
Cán bộ chương trình địa phương Oxfam Anh
Tháng 3/2010
NỘI DUNG TRÌNH BÀY
1. Giới thiệu sơ lược về dự án
2. Kết quả đạt được tại Bác Ái:
-
Các hoạt động nâng cao năng lực LKH có sự tham gia
-
Việc triển khai quy trình LKH có sự tham gia các cấp tại
Bác Ái
3. Những khó khăn gặp phải trong quá trình thực hiện
4. Bài học kinh nghiệm
5. Kết luận và khuyến nghị
GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ DỰ ÁN
Tên dự án: “Hỗ trợ công tác LKH hướng tới người nghèo tỉnh Ninh Thuận”
Mục đích DA: Chất lượng công tác kế hoạch được nâng cao dẫn đến các
chiến lược, ưu tiên phát triển cũng như sự phân bổ nguồn lực phản ánh tốt
hơn các điều kiện thực tế và nhu cầu của người dân, đặc biệt là người nghèo.
Các hợp phần chính – Đối tác của dự án:
HP1: Nâng cao chất lượng kế hoạch PTKT-XH tỉnh Ninh Thuận – Sở KHĐT
HP2: Nâng cao chất lượng kế hoạch ngành nông nghiệp – Sở NN&PTNT
HP3: Xây dựng kế hoạch PTKT-XH theo phương pháp mới tại các xã và huyện Bác
Ái – UBND huyện Bác Ái
HP4: Xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê mang tính đặc thù địa phương đáp ứng yêu
cầu lập, theo dõi và đánh giá việc thực hiện kế hoạch – Cục Thống kê
HP5: Tiêu chí và định mức phân bổ ngân sách được xây dựng một cách khoa học,
đảm bảo tính hợp lý, minh bạch, dễ dự đoán trong phân bổ NS – Sở Tài chính
ĐỐI VỚI HỢP PHẦN BÁC ÁI
Là huyện thí điểm thực hiện lập kế hoạch theo phương pháp mới có sự
tham gia của cộng đồng trong khuôn khổ dự án
Áp dụng các nguyên tắc chính trong Chiến lược toàn diện về tăng
trưởng và giảm nghèo:
–
Có sự tham gia rộng rãi
–
Căn cứ vào bằng chứng cụ thể và dựa vào tình hình cụ thể của địa phương
–
Hướng tới kết quả
–
Có xác định ưu tiên rõ ràng
–
Toàn diện: hài hòa giữa phát triển kinh tế và xóa đói giảm nghèo, BĐG
–
Sở hữu của địa phương
Qui trình lập kế hoạch: 1/Phân tích và đánh giá tình hình KH-XH của
huyện; 2/ Xác định các mục tiêu ưu tiên và giải pháp; 3/ Soạn thảo kế
hoạch; 4/ Tham vấn cộng đồng; 5/ Hoàn chỉnh kế hoạch; 6/ Triển khai
KH và theo dõi-đánh giá KH
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TẠI BÁC ÁI (1)
1. Về Nâng cao năng lực LKH theo phương pháp mới:
50 cán bộ các phòng ban và 9 xã huyện BA được trang bị các kiến
thức và kỹ năng LKH mới: Thu thập số liệu, đánh giá thực trạng
KT-XH tại các xã có sự tham gia của cộng đồng; Xây dựng cây vấn
đề, cây mục tiêu, xác định mục tiêu ưu tiên có sự tham gia của cộng
đồng; Lập kế hoạch theo khung logic; Theo dõi – đánh giá KH
28 thành viên của các nhóm cộng đồng (Ban phát triển thôn) được
tập huấn về các kỹ năng LKH theo phương pháp mới
Khoảng 3.000 người dân được nâng cao nhận thức và năng lực để
tham gia trong quá trình lập kế hoạch thông qua: các lớp tập huấn,
các hoạt động truyền thông, các hoạt động tổ nhóm; giải quyết một
số vấn đề nổi cộm tại cộng đồng bằng các hoạt động phối hợp giữa
chính quyền – cộng đồng – các bên liên quan.
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TẠI BÁC ÁI
(2)
2. Về Áp dụng quy trình LKH có sự tham gia tại các cấp:
Lập kế hoạch năm 2009 - nhóm nòng cốt LKH của huyện:
–
Đánh giá nhu cầu cộng đồng trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, cơ sở
hạ tầng, giáo dục, y tế tại 4 thôn của 2 xã Phước Tân, Phước Tiến
–
Hội thảo lập KH có sự tham gia tại 2 xã Phước Tân, Phước Tiến và huyện
–
Bản kế hoạch PTKT-XH của 2 xã Phước Tân, Phước Tiến và huyện được
xây dựng dựa trên kết quả đánh giá nhu cầu cộng đồng và hội thảo LKH, sử
dụng khung logic
Lập KH 2010 – nhóm nòng cốt thôn, xã với sự hỗ trợ từ nhóm nòng
cốt huyện:
–
Đánh giá nhu cầu cộng đồng tại 14 thôn của 4 xã Phước Tân, Phước Tiến,
Phước Chính và Phước Thắng
–
Hội thảo lập KH có sự tham gia tại 4 xã và huyện
–
Bản kế hoạch PTKT – XH của 4 xã và huyện được xây dựng dựa trên kết
quả đánh giá nhu cầu cộng đồng và hội thảo LKH, sử dụng khung logic
S đ quy trình các b c l p KH ơ ồ ướ ậ
PTKTXH c p xãấ
T4 đến đầu T5 Đầu T6 T7- T10
T11
T1 năm KH
Cấp huyện
1. UBND thông
báo, định hướng
chính
2. TCKH hướng dẫn và
cung cấp thông tin cần
thiết
7. UBND xã bảo vệ
KHPT KTXH xã trước
huyện
9. UBND giao kế
hoạch chính
thức
10.Báo cáo
UBND huyện
1. Thông tin từ
các ban ngành
cấp xã
Cấp xã
2. Xã tổng hợp
thông tin, dự báo
3. Lập dự thảo KH
xã
4. Hội nghị
Tham vấn KH xã
6. Thường trực
HĐND xã thông
qua bản KH
5. Chỉnh sửa KH
và phản hồi
8. Theo dõi,
cập nhật
bản KH
9. Hoàn chỉnh bản
KHPT KTXH chính
thức
9. HĐND xã
phê duyệt
10. UBND
triển khai
thực hiện
Phản hồi
10. Thôn triển
khai thực hiện KH
hành động
10. Ban,
ngành triển
khai thực
hiện KH
hành động
1. Họp dân thu thập
thông tin, nhu cầu kế
hoạch
Tại thôn
Quan hệ từ trên xuống
Quan hệ từ dưới lên hoặc ngang cấp
Quy trình l p k ho ch PT KTXH ậ ế ạ
hàng năm c p huy nấ ệ
10. Ban,
ngành
triển
khai
thực
hiện KH
công tác
5. Xã xây dựng
KH theo qui
trình mới
2. Phòng TCKH
tổng hợp thông tin
và xây dựng PATT
9.1. Xây dựng
KH chính thức
và tham vấn
lần cuối
8. Theo
dõi, cập
nhật bản
KH
7. UBND huyện
bảo vệ KH trước
tỉnh
9.2. HĐND
huyện phê
duyệt
10. UBND triển
khai thực hiện
1. Sở KHĐT, Sở
TC hướng dẫn và
cung cấp thông
tin
UBND giao
kế hoạch
chính thức
Báo cáo
UBND tỉnh
Đầu T12
T5 đến đầu T7
Cấp tỉnh
Cấp huyện
Giữa T7
6.2. UBND chủ
trì Hội nghị KH
huyện (PH)
6.1. Tổng hợp,
chỉnh sửa KH
T1 năm KH
10. Xã xây dựng, phê duyệt KH
chính thức và triển khai thực hiện
KH
Cấp xã
Quan hệ từ trên xuống
Quan hệ từ dưới lên hoặc ngang cấp
Vòng I
Vòng II
3. Hội nghị xây
dựng KH và lựa
chọn PATT
4. UBND ra chi thị,
Phòng TCKH hướng
dẫn chi tiết lập KH
5. Các
phòng ban
lập KH,
phòng
TCKH chủ
động dự
thảo KH
huyện
6.3. Tổng hợp
lần 2, thông qua
UB
T8- T11
1. Sở chuyên
ngành hướng
dẫn và cung cấp
thông tin
UBND
thông
báo về
lịch
trình
xây
dựng
KH
1. KH sơ
bộ của
phòng
ban
Các khó khăn – thách thức chính trong trong lập
KHPT KT-XH có sự tham gia của cộng đồng (1)
Cơ chế: Chưa có quy định chính thức về việc LKH có sự tham gia
Về phía người dân:
•
Chưa nhận thức được đầy đủ về quyền và trách nhiệm tham gia vào
quy trình kế hoạch (đóng góp ý kiến, giám sát…)
•
Trình độ văn hóa hạn chế + rào cản ngôn ngữ nên quá trình tham gia
còn gặp nhiều khó khăn
Về phía cán bộ: chưa có đội ngũ cán bộ chuyên trách về kế hoạch nên:
•
Thành phần tham gia tập huấn nhiều khi không phụ trách công tác lập
KH → các kiến thức được học không có cơ hội được áp dụng thực tế
•
Do kiêm nhiệm nên nhiều cán bộ không bố trí được thời gian tham dự
tập huấn hoặc tham dự không đầy đủ → thiếu kỹ năng cần thiết khi
triển khai lập kế hoạch thực tế.
•
Việc luân chuyển cán bộ => Việc phải đào tạo lại
Các khó khăn – thách thức chính trong xây dựng năng lực
trong lập KHPT KT-XH có sự tham gia của cộng đồng (2)
Chưa có cán bộ lập kế hoạch cấp xã nên việc lập kế hoạch hiện vẫn do
cán bộ cấp huyện đảm nhiệm chính.
Cơ sở dữ liệu cho lập kế hoạch cấp xã còn thiếu .
Chưa có khung pháp lý rõ ràng và hướng dẫn cụ thể về lập KHPT KT-XH
có sự tham gia của cộng đồng → tâm lý dè dặt của cán bộ khi áp dụng và
cách thức tiến hành lập KH chưa được đồng bộ
Năng lực của nhóm lập KH huyện và cán bộ xã chưa hoàn toàn đáp ứng
hết yêu cầu của công tác lập KHPT KT-XH có sự tham gia của cộng
đồng
Chưa có sự tham gia phối hợp của nhiều ban, ngành có liên quan
Nhận thức và năng lực của HĐND, các tổ chức đoàn thể về công tác kế
hoạch còn hạn chế
BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Tập huấn năng cao năng lực cho các cán bộ lập kế hoạch cấp
huyện, đặc biệt là cán bộ cấp xã theo hướng cầm tay chỉ việc,
vừa học vừa áp dụng thực tế
Tài liệu hóa các kinh nghiệm lập kế hoạch theo phương pháp
mới có sự tham gia của cộng đồng tại xã và huyện
Phối hợp với Cục thống kê cập nhật các dữ liệu cần thiết phục
vụ cho công tác lập KH hàng năm.
Đây là vấn đề thay đổi tư duy, nhận thức, năng lực cần đầu
tư đủ thời gian, tài chính, nhân lực
Cần phải có khung pháp lý cụ thể, rõ ràng tạo điều kiện cho
cấp địa phương thực hiện
BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Người dân cần được cung cấp đầy đủ thông tin về kiến thức
pháp luật, các chương trình, chính sách, nâng cao nhận thức về
quyền và trách nhiệm tham gia vào việc lập, giám sát thực hiện
kế hoạch PTKTXH
Để phương pháp lập kế hoạch mới hiệu quả, đồng bộ thì không
chỉ nâng cao năng lực cho các cán bộ kế hoạch mà cần nâng cao
nhận thức, năng lực cho tất cả các bên liên quan: HĐND, các
tổ chức đoàn thể, lãnh đạo các cấp, các ngành
Người dân sẽ tham gia tích cực nếu cán bộ huyện, xã chủ động
tạo cơ chế khuyến khích họ tham gia.
Để việc lập kế hoạch đạt chất lượng cáo thì cấp huyện, cấp xã có
1 nhóm cán bộ ổn đinh chuyên phụ trách mảng lập kế hoạch
hàng năm.
KẾT LUẬN
Việc triển khai lập KHPT KT-XH có sự tham gia của cộng đồng là
sự đổi mới cần thiết và cần tiếp tục triển khai vì:
Giúp chính quyền cơ sở các cấp chủ động phân bổ nguồn lực trong
quá trình triển khai thực hiện kế hoạch
Xác định cụ thể các vấn đề khó khăn của người dân cần ưu tiên giải
quyết
Có kế hoạch đầu tư trên các lĩnh vực phù hợp với tình hình địa
phương
Đáp ứng nhu cầu của người dân
Hướng tới các đối tượng thụ hưởng các chính sách chương trình,
đặc biệt là người nghèo
KHUYẾN NGHỊ
Cần có khung pháp lý toàn diện về lập KHPT KT-XH theo phương
pháp mới
Hướng dẫn cụ thể về qui trình lập kế hoạch có sự tham gia của
cộng đồng cho các địa phương
Qui trình lập kế hoạch từ dưới lên cũng nên được áp dụng cho tất
cả các ngành
Cần có kế hoạch đảm bảo đủ nguồn lực (tài chính, nhân lực, thời
gian) cho địa phương thực hiện lập KH theo phương pháp mới và
tham vấn kế hoạch
Các đại biểu HĐND cũng cần được nâng cao năng lực về lập kế
hoạch theo phương pháp mới để có thể làm tốt việc thẩm định, phê
duyệt, giám sát đánh giá thực hiện kế hoạch, chính sách
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét